SENS POSTU

Utworzono: 18-03-14

 

Ewangelia czytana wiernym w piątek po Popielcu, a więc na początku czterdziestodniowego przygotowania do świat paschalnych, przywołuje wydarzenie, które zachęca do refleksji nad chrześcijańskim sensem postu.

Powstrzymywanie się od niektórych pokarmów i ograniczanie ilości ich spożywania jest praktyką powszechną, znaną w większości religii. Bardzo ważną rolę odgrywał post w religii mojżeszowej. Stąd pełne zgorszenia zdziwienie nie tylko faryzeuszów, ale i uczniów Jana Chrzciciela, że Jezus i Jego uczniowie nie zachowywali postu w nakazanym czasie: Dlaczego my
i faryzeusze dużo pościmy, Twoi zaś uczniowie nie poszczą? (Mt 9, 14).

Jan Chrzciciel był człowiekiem zdyscyplinowanym religijnie, wymagającym od siebie i innych bezkompromisowego życia religijnego. Rozmodlony, nieustannie poszczący, a jednocześnie mówiący o sobie, że nie jest godzien rozwiązać rzemyka u sandałów Mesjasza, na spotkanie z którym przygotowuje, miał prawo oczekiwać, że Chrystus przewyższy go w tym wszystkim.

Jakież więc rozczarowanie musiało nastąpić, kiedy Jezus przystępując do publicznej działalności, ukazał odmienny styl życia religijnego. Dla wielu był to wystarczający powód, aby okrzyknąć Go żarłokiem i pijakiem, przyjacielem celników i grzeszników. Inni zaczęli się zastanawiać, czy nie jest to znak, że stara religia się kończy i razem z nią odchodzi do lamusa praktyka postu. Jan Chrzciciel, największy z proroków, przeczuwał głębszy, ukryty sens, i chciał go poznać. Odpowiedź Jezusa była zaskakująca: Czy goście weselni mogą się smucić, dopóki pan młody jest z nimi? Lecz przyjdzie czas, kiedy zabiorą im pana młodego,
a wtedy będą pościć (Mt 9, 15).

Jezus patrzył na swoje przyjście do nas, jak na najdłuższe wesele w dziejach świata. On przyszedł, aby nas zaślubić, aby wejść z nami w nowe i wieczne przymierze; Jego Oblubienicą jesteśmy my – Kościół.

Chrześcijanie  rozumieli to od samego początku i dlatego, gdy nadchodziła doroczna pamiątka tego czasu, kiedy Kościołowi – Oblubienicy, śmierć zabierała Oblubieńca – Chrystusa, podejmowali post; i tak czynią do dzisiaj. Najstarszy
i najważniejszy post w naszej religii to post wielkanocny. Post, który podejmujemy dla zjednoczenia się ze śmiercią Zbawiciela w godzinach upamiętniających Jego konanie i śmierć. Zobowiązani jesteśmy przykazaniem do tego postu w Wielki Piątek i zachęceni, aby dobrowolnie kontynuować go przez cały dzień Wielkiej Soboty, aż do pierwszej Mszy Świętej wielkanocnej, czyli do Wigilii Paschalnej.

Echem dorocznego postu wielkanocnego jest cotygodniowy post, polegający na powstrzymaniu się od pokarmów mięsnych we wszystkie piątki roku. Tylko uroczystość przypadająca w piątek usuwa ten post. Taki jest pierwszy
i najważniejszy sens chrześcijańskiego postu.

Drugim powodem podjęcia postu jest pragnienie dobrego przygotowania się do przeżycia ważnego wydarzenia. Przez post przysposabiamy się do uroczystości; ma on charakter wigilijny. Dawniej przed wszystkimi większymi uroczystościami roku obowiązywał tego rodzaju post, który obecnie nie jest nakazany nawet przed Narodzeniem Pańskim; jego podjęcie pozostaje osobistym wyborem wiernych.

Z tego samego powodu podejmujemy post, aby przygotować się na godne spotkanie z Bogiem przychodzącym w sakramentach; zwłaszcza
w Najświętszym Sakramencie. Chodzi tu o post przed Komunią Świętą polegający na godzinie absolutnego postu, bez jedzenia i picia.

Post podejmowany jest często ze względu na pokutę, kiedy pragniemy przeprosić Boga za grzechy, swoje albo innych. I to jest trzeci wymiar postu. Czynimy tak przede wszystkim w najważniejszy dzień pokutny roku liturgicznego, w Środę Popielcową.

I wreszcie post stosuje się jako lekarstwo przynoszące uzdrowienie dla duszy
i ciała człowieka. Post taki podejmowany jest często w intencji kogoś, kto ma chorą duszę; kto nie może poradzić sobie z sobą samym, kto się zachowuje jak zniewolony albo opętany. Taki post mogę zastosować także wobec samego siebie, ilekroć mam duchowe problemy, przegrywam z pokusami i jestem doświadczany.

Jezus przyszedł, aby zwyciężyć grzech, szatana i śmierć. Ale zanim tego dokonał, najpierw podjął na pustyni czterdziestodniowy post. Jeżeli chcemy uczestniczyć w Jego zwycięstwie, powinniśmy Go naśladować
w praktykowaniu postu. Właśnie nadszedł taki czas. Wpiszmy na nowo post
w nasz styl życia; jesteśmy katolikami!

 

PRZEPISY POSTNE

A oto przepisy postne obecnie obowiązujące w Kościele katolickim, wynikające z czwartego przykazania kościelnego:

„Wszyscy wierni obowiązani są czynić pokutę. Dla wyrażenia tej pokutnej formy pobożności chrześcijańskiej Kościół ustanowił dni i okresy pokuty. W tym czasie chrześcijanin powinien szczególnie praktykować czyny pokutne służące nawróceniu serca, co jest istotą pokuty w Kościele. Powstrzymywanie się od zabaw pomaga w opanowaniu instynktów i sprzyja wolności serca.

Czynami pokutnymi są: modlitwa, jałmużna, uczynki pobożności i miłości, umartwienie przez wierniejsze pełnienie obowiązków, wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych i post. Czasem pokuty w Kościele są poszczególne piątki całego roku i czas Wielkiego Postu.

Wstrzemięźliwość obowiązuje wszystkich, którzy ukończyli 14. rok życia we wszystkie piątki i Środę Popielcową oraz zaleca się ją w Wigilię Narodzenia Pańskiego.

Post obowiązuje w Środę Popielcową i w Wielki Piątek wszystkich między 18.
a 60. rokiem życia. Uzasadniona niemożliwość zachowania wstrzemięźliwości
w piątek domaga się od chrześcijanina podjęcia innych form pokuty.

Powstrzymywanie się od zabaw obowiązuje we wszystkie piątki i w czasie Wielkiego Postu”.